Elon Musk-ın uğur sirləri
İnsanlar onu əsl Toni Stark (Dəmir Adam) adlandırırlar. Söhbət bütün zamanların ən böyük sahibkarlarından biri kimi görünən İlon Maskdan gedir. Tesla və SpaceX-in qurucusu İlon Mask dünyada yeni çığır açmağa və hər kəsi təəccübləndirməyə davam edir.
Bəs belə böyük uğuru necə əldə etmək olar?
Sonsuz iş sevgisi və innovasiyaya marağı ilə tanıdığımız Elon Musk xüsusilə sahibkarlar üçün son dərəcə əhəmiyyətli bir nümunədir.
Bu yazıda İlon Maskın uğurunda təsirli olan amilləri araşdıracağıq. Beləliklə, başlayaq.
Mündəricat
1. Yüksək motivasiya
Musk uşaqlıqdan yüksək motivasiyalı insan olub. 12 yaşında proqramlaşdırmağı öyrənmək, video oyun hazırlamaq və onu 500 dollara satmaq üçün kifayət qədər yüksək motivasiyası var idi.
Uğurlu insanların böyük əksəriyyətinin uğur qazanmaq üçün yüksək motivasiyası var. Çünki bu insanların çox gözəl bir şey yaratmağa, əvvəllər görülməmiş bir işi görmək arzusu var. Belə adamlar adi bir səhvə, 9-5 növbəli işə razı olmayacaqlar.
Daha da önəmlisi odur ki, bu insanların motivasiya qazanmaq üçün film izləməsinə və ya motivasiya xarakterli çıxışlara baxmasına ehtiyac yoxdur. Bu insanlar öz motivasiyalarını özləri qoruyurlar.
2. Zaman idarəsi
Vaxtın effektiv idarə edilməsi uğurun ən əsas aspektlərindən biridir.
Elon Musk vaxtının yarısını Tesla-da, yarısını isə SpaceX-də keçirir və bu baxımdan o, gündəlik iş qrafikinə qarşı çox həssasdır. Muskın klassik həftəsi belə keçir:
-Bazar ertəsi SpaceX-də.
-Tesla-da çərşənbə axşamı və çərşənbə.
-Cümə axşamı və cümə axşamı SpaceX-də.
-Cümə gününün digər yarısı Tesla dizayn mərkəzindədir.
-Həftə sonları ailəsi və uşaqları ilə.
2 nəhəng şirkəti idarə etmək və ailə ilə vaxt keçirməyə çalışmaq üçün vaxtın idarə edilməsinə böyük diqqət yetirmək lazımdır.
Amma İlon Mask heç kimdən fərqli deyil. Hər kəs üçün gün 24 saat, il hamı üçün 365 gündür.
Bu səbəbdən heçkimin İlon Maskdan əskik tərəfi yoxdur. Ancaq vaxtınızı necə idarə etdiyiniz, bəlkə də hamının bərabər olduğu yeganə şeydir və bu müddət ərzində nə ilə məşğul olursunuz, əslində fərqi yaradan şeydir.
3. Əzm
İlon Maskın bugün milyardlarla dollar dəyərində iki şirkətinin az qala iflas etdiyini bilirdinizmi?
Biz bu gün məsələni oxuyuruq, lakin Elon Musk aradan qaldırılması üçün bir çox problemlə üzləşdi. Maliyyə, böyümə, bazara alışma kimi böyük problemlər.Bu prosesdə Elon Musk dəfələrlə uğursuzluğa düçar olsa da, heç vaxt təslim olmadı və hər dəfə yenidən başladı. Bu səbəbdən də hər kəs uğur qazanma ehtimalını yüksək görür, çünki Musk itirməkdən qorxmayan bir addır.
Bir şeyi nə qədər istədiyinizi özünüzdən soruşun. Bu şeyi əldə etmək üçün nədən imtina edərdiniz? Bütün dünya sizə qarşı olsa belə, xəyalınızı gerçəkləşdirmək istəyirsiniz?
İnsanlar sənə “bacarmazsan” deyirlər. Əzmkarlığını və əzmini itirmədən işləməyə davam edənlər mütləq uğur qazanacaqlar. İlon Mask bunun ən parlaq nümunəsidir.
4. İnovasiya
Elon Musk iqtisadiyyatın əsas qaydalarına ciddi şəkildə riayət edən bir addır. İqtisadiyyat bizə deyir ki, innovasiya kiçik və orta şirkətlər üçün çox vacibdir.
Yeni bir şirkətin böyümə prosesi çətin olur. Bu şirkəti müxtəlif rakurslardan qorumaq lazımdır. Buna görə də kiçik və orta şirkətlər innovasiyalara böyük əhəmiyyət verməlidirlər.
Bir çox insanlar innovasiyanın əvvəllər edilməmiş bir məhsul/xidməti inkişaf etdirmək olduğunu düşünür. Başqa sözlə, innovasiya yeni bir şey kəşf etmək kimi qəbul edilir.
Ancaq yenilik və ixtira arasında əsaslı fərq var. Yeni bir məhsul və ya xidmətin inkişafı ixtira adlanır. İnnovasiya isə bazarda bir boşluğu görmək və mövcud məhsul/xidmətdən daha yaxşı məhsul/xidmət təklif edərək bu boşluğu doldurmaq deməkdir.
Məsələn, bir məhsul və ya xidmətin yeni şəkildə marketinqi və ya həmin məhsul və ya xidmətə yeni xüsusiyyət əlavə edilməsi innovasiya adlanır.
5. Effekt
İlon Maskın fikrincə, insanların diqqətini cəlb etmək və onları motivasiya etmək şirkətin uğurunda böyük əhəmiyyət kəsb edir. Çünki şirkət bir məhsul və ya xidmət hazırlamaq üçün bir araya gələn insanlardan ibarətdir.İş həyatı komanda idmanıdır. Sahibkarlıq karyeranızın başlanğıcında hər şeyi özünüz edirsiniz. Mühasibat uçotu, satınalma, marketinq, reklam, hər şey…
Ancaq şirkət böyüdükcə, sizinlə eyni dəyərlərə sahib insanları işə götürməlisiniz. Sizinlə oxşar vizyonu və məqsədi olan insanlarla davam etməlisiniz.
İlon Maskın uğurunda sahəsində ən uğurlu mühəndislər, dizaynerlər və marketoloqlarla işləmək son dərəcə təsirli olur.
6.Komanda işi
Dedik ki, yaxşı komanda qurmaq şirkətin uğuru üçün vacibdir. Sahibkarlıq da tək adamın işi deyil. Sahibkar brendin siması, sözçüsü ola bilər, amma arxasında möhkəm komanda olmadan sahibkarın uğur qazanması mümkün deyil.
Bəzi sahibkarlar bir növ nəzarətçidirlər, hər şeyi bir-bir sorğulamaq istəyirlər. İşçiləri təşəbbüs göstərməyə həvəsləndirmək və ruhlandırmaq əvəzinə, demək olar ki, onları idarə edirlərr.
Bu, əsasən etibarsızlıq əlamətidir. Bir sahibkar olaraq komandanıza güvənməsəniz, iş həyatında uğur şansınız çox aşağıdır. Elon Musk həm də uğurlu və parlaq insanları işə götürən, onlara hərəkət azadlığı verən və onları şirkətə töhfə verməyə həvəsləndirən liderdir.
7. Səbir
Elon Musk üçün şirkət qurmaq ot yemək və uçurumdan aşağı baxmaq kimidir. Şirkətin ilk bir neçə ayı həyəcanlıdır, lakin sonra “evdəki hesab bazara uyğun gəlmir”. Gözlənilən satışlar baş verməyəcək, hazırlanmış proqram təminatında çoxlu səhvlər olacaq. Şirkətin ilkin mərhələlərində belə hadisələr mütləq baş verə bilər.
Ona görə də sahibkarın ağrı davamlılıq həddi yüksək olmalıdır. Elon Musk-a görə, bir sahibkarın sahib olmalı olduğu ən əsas keyfiyyətlərdən biri yüksək ağrıya davam həddidir.
Uğurlu sahibkarlara baxanda “Pul var, uğur var. Bu qədər uğurlu olsaydım, asanlıqla belə bəyanatlar verərdim”. düşünürük. Lakin biz bu sahibkarların o həddə çatana qədər çəkdikləri ağrıları görmürük. O uğur göz yaşı, tər və qanla əldə olunub.
Yəni sahibkarlığın parlayan üzünə aldanmamaq lazımdır. O parıltının arxasında çətinliklər, ağrılar və böyük cəsarət dayanır. Belə böyük çətinliklərə baxmayaraq, səbir göstərən insanlar birtəhər uğur qazanırlar.
Başqa sözlə, sahibkarlığın kökündə dərin səbir, rədd və istehzaya davamlılıq və stresslə yaşamağı öyrənmək dayanır.
8. Təhsil
Elon Musk yaxşı məktəblərin olduğunu düşünür, amma deyir ki, müəllimlər niyə şagirdlərinə nəyisə “öyrətmək” məcburiyyətində olduqlarını izah edə bilmirlər. Başqa sözlə desək, müəllimlər bilmirlər ki, niyə riyaziyyat dərsində şagirdləri problem həll etməyə məcbur edirlər.
Bir düstur və ya məlumatı əzbərləyərkən həmin məlumatı harada istifadə edəcəyimizi bilmirik, amma imtahanda bəlkə rastlaşarıq deyə onu yenə də əzbərləyirik.
Məsələn, avtomobil mühərrikinin necə işlədiyini görmək üçün mühərriki sökmək və yenidən yığmaq lazımdır. Bu, bir vintaçan, ingilis açarı ilə edilir. Mühərrikin sökülməsi problemi ilə məşğul olan şəxs artıq bu prosesdə alətlərin nə işə yaradığını yaxşı öyrənir.
Musk deyir ki,
“Əgər siz tələbələrə mühərrikin necə işlədiyini öyrətmək istəyirsinizsə, onlara vintaçan və ya ingilis açarının nə üçün olduğunu öyrətməklə başlamaq lazımdır. Siz əvvəlcə tələbələrə mühərriki göstərməli və sonra onu ən kiçik hissələrinə qədər sökməlisiniz. Bu zaman ingilis açarının və ya vintaçanın nə etdiyi aydın olur”.
Yəni İlon Mask heç vaxt universitet təhsilini rədd etmir, ancaq nəzəri biliklərlə praktiki biliklərin bir-birinə qarışması lazım olduğunu, insanların nə etdiklərini və niyə etdiklərini yaxşı qavramalı olduğunu düşünür. Düşünür ki, təhsilə universal baxışa yenidən baxılmalı və təhsillə bağlı yeni tənzimləmə hazırlanmalıdır. Bununla yanaşı Maskın uşaqlarının da iştirak etdiyi xüsusi məktəb layihəsi var.
9. Rəy
Elon Musk rəylər, şərhlər və baxışlar zincirinə böyük əhəmiyyət verir. Başqa sözlə, bir məhsul hazırlayarkən, mövcud vəziyyətə və mövcud vəziyyəti yaxşılaşdırmaq yollarına müntəzəm olaraq diqqət yetirmək lazımdır.
Bu zaman potensial və hazırkı müştərilərinizin fikirlərini dinləməlisiniz. Onlar nə istəyirlər? Onların hansı problemləri var? Bu insanların problemlərinə necə cavab verə bilərsiniz? Rəqiblərdən daha eksklüziv olan hansı növləri təklif edə bilərsiniz?
Sahibkarlıq bu suallara cavab axtarmaqdan başqa bir şey deyil. Ən əsas mənada insanların nə istədiklərini anlamaq və bu ehtiyacları ödəməkdir. Ancaq həqiqətən insanların ehtiyaclarını təhlil edə və bu ehtiyaclara əsaslı həllər təklif edə bilmirsinizsə, uğur qazanacağınıza ümid edə bilməzsiniz.
Müştəriləri dinləmək və onların istək və ehtiyaclarını müəyyən etməklə, onların daha çox almaq istəyəcəkləri məhsul və xidmətləri inkişaf etdirə bilərsiniz.
Nəticə
Bu gün uğurlu sahibkarlara nəzər saldıqda başa düşməliyik ki, onlar bir gecədə bu nöqtəyə gəlib çatmayıblar. Elon Musk və bir çox digər uğurlu sahibkarlar çoxumuzun dözə bilməyəcəyi çətin dövrlərdən keçiblər. Ancaq səbir, iş, əzm və yenilik kimi məfhumlara verdikləri əsl əhəmiyyət sayəsində ayaqda qalırlar və böyük nailiyyətlər əldə edirlər. Bu yazıda bəhs etdiyimiz 9 prinsip uğurlu olmaq üçün diqqət etməli olduğunuz şeylərdir, ancaq İlon Maskı tam olaraq təqlid etmək əvəzinə onun həyatını araşdırmalı, şəxsən ondan öyrənməli və ondan ilham almalısınız.