Ertələmək vərdişindən qurtulmağın yolları
Görməli işiniz var və son tarix yaxınlaşır… Ancaq işləmək əvəzinə diqqətinizi yayındırmaq, e-poçtlarınızı yoxlamaq, videolara baxmaq, bloqlara və forumlara baxmaqla vaxt itirmək üçün müxtəlif yollar tapırsınız. İşləmək lazım olduğunu bilsən də, açığı, ürəyin gəlmir, son ana qədər gözləməyə üstünlük verdiyini desək, yalan olmaz.
Düşünürəm ki, hamımız həyatımızın bir nöqtəsində işimizi təxirə salmışıq. Bu, hamımıza tanış olan, boş vaxtımızı xırda şeylərə sərf etdiyimiz və etməli olduğumuz işləri son dəqiqəyə qədər gecikdirdiyimiz bir vəziyyət olmalıdır. Son dəqiqə gələndə panikaya düşən və kaş ki, daha əvvəl başlasaydım deyə sızlayan tək biz ola bilmərik. Təbii ki, süründürməçiliyi həyat tərzinə çevirənlər də var. Gecikmək, təxirə salmaq, ləngimək, işdən qaçmaq… Son anda masa arxasında oturmaq tanışdırmı? Anlamalı olduğumuz şey budur ki, süründürməçilik nə qədər zərərsiz görünsə də, bizi daxilimizdən yeyən və potensialımızı məhdudlaşdıran çox pis vərdişdir. Hətta bununla bağlı bir atalar sözü də var: “Bu günün işini sabaha qoyma”.
Gecikdirməyi vərdişə çevirməyin. Həyatınızın ipləri sizin əlinizdə olsun, görüləcək işlər siyahınızda deyil. Aşağıda bu vərdişdən qurtulmaq üçün istifadə etdiyim bəzi üsulları paylaşdıq. Bu yazını sona qədər oxumağı gecikdirməyin!
Mündəricat
1. İşinizi kiçik parçalara bölün
İşimizi təxirə salmağımızın ən mühüm səbəblərindən biri də şüuraltımızda görüləsi işlərin çox olduğunu düşünməyimiz və bunun öhdəsindən gələ bilməməyimizi düşünməyimizdir. Nə etməli olduğunuzu kiçik parçalara bölün və hər dəfə bir hissəyə diqqət yetirin. Hələ də təxirə salırsınızsa, bu dəfə onu daha kiçik parçalara ayırın. Bir müddət sonra etməli olduğunuz iş çox asanlaşacaq: “Bu, mənim üçün sadəcə beş dəqiqəlik bir işdir”. Deməyə başlayacaqsınız! Məsələn, mən hazırda yeni kitab yazıram. Kitab yazmaq çox uzunmüddətli layihədir və mənə bir az ağır gəlir. Ancaq mən bu uzun layihəni təslim olmaq əvəzinə kiçik hissələrə böldüm:
1) Tədqiqat
2) Hansı mövzuda olacağına qərar vermək
3) Qaralama düzəltmək
4) Məzmunu formalaşdırmaq
5) 1-dən 10-a qədər fəsillərin yazılması
6) Nəzərdən keçirin
Birdən çox sadə görünməyə başlayır, elə deyilmi? Hər bir parçaya bir-bir diqqət yetirmək və əlimdən gələni etmək vaxtıdır. İş bitənə qədər növbəti addım barədə narahat olmaq çox faydasızdır…
2.İş mühitinizi yenidən yaradın
İşlədiyiniz yerin sizə böyük təsir etdiyini görmüsünüzmü? İş masanıza və otağınıza baxın, yatmaq istəyirsiniz ya işləmək istəyirsiniz? Əgər birinciyə üstünlük verirsinizsə, iş mühitinizi dəyişdirməlisiniz. Diqqət etməli olduğunuz başqa bir məqam isə daha əvvəl sizə ilham verən bir dekorasiyanın zamanla təsirini itirmə ehtimalıdır. Əgər bu sizdə də baş verirsə, nəyisə dəyişməyin vaxtıdır.
3.Özünüzə ətraflı bir qrafik yaradın
Bütün işləri başa çatdırmaq üçün son tarixiniz olduqda onu təxirə salmaq olduqca asandır. Bəs bir neçə tarix olarsa? Bilirsiniz, layihənizi hissələrə bölün demişdik e… Hə, indi o hissələr üçün bir tarix təyin edin. Beləliklə, hər bir addımı tamamlamalı olduğunuz bir tarix əldə edəcəksiniz. Təbii ki, özünüzə qarşı qəddar ola bilərsiniz, “bu gün bunu etməsəniz, hər şeyi məhv edəcəksiniz” kimi qeydlər sizə düşündüyünüzdən də çox kömək edə bilər.
Mən öz həyatımı aylara, həftələrə, hətta günlərə bölərək yaratdığım işlər siyahıları ilə planlaşdırıram. Bu yolla nəyi tamamlamalı olduğumu və hədəflərimə nə vaxt çatacağımı daha asan bilirəm.
4.Sizi təxirə salmağa sövq edən amillərdən xilas olun
Əgər son dəqiqəyə qədər təxirə salmaq həmişə etdiyiniz bir işdirsə, bəlkə də bu, süründürməçiliyi asanlaşdırdığınız üçündür. İnternetdə ən çox vaxt keçirdiyiniz ünvanları və ya oyunları müəyyənləşdirin və onları tapmağı çətinləşdirin. Poçt bildirişlərinizi söndürün. Ətrafınızda diqqətinizi yayındıran şeylər varsa, onlardan qurtulun. Sosial mediada çox vaxt keçirirsinizsə,birdəfəlik həll yolu üçün Facebook və digər sosial media hesablarını dondurmağı düşünə bilərsiniz.
5.Sizə ilham verən insanlarla vaxt keçirin
Əminəm ki, Bill Qeyts və ya Stiv Cobs kimi sahibkarlarla on dəqiqəlik vaxt keçirmək sizi həyatınızda hər şeydən çox hərəkətə keçməyə motivasiya edəcək. Araşdırmalar göstərir ki; Biz ən çox vaxt keçirdiyimiz 5 nəfərin ortasıyıq. 5 zəngin insanla vaxt keçirsəniz, 6-cı olacaqsınız. 5 uğurlu sahibkarla vaxt keçirsəniz, 6-cı olacaqsınız.
Sizi motivasiya edən insanları müəyyənləşdirin. Onlarla daha çox vaxt keçirməyə çalışın. Zamanla onların enerjisinin sizə sirayət etdiyini hiss edəcəksiniz. Belə insanlarla üz-üzə görüşməyə ehtiyac yoxdur. Onların bloqlarını oxuya və poçt göndərə bilərsiniz. Bu da bir ünsiyyət formasıdır və əmin olun ki, işə yarayır.
6. Bir cinayət ortağınız olsun
Əmin olun, bir tərəfdaşın olması hər şeyi daha əyləncəli edir. Əslində, şərikinizin öz məqsədləri olsa, yaxşı olardı ki, məqsədlərinizə və planlarınıza görə bir-birinizə cavabdeh ola biləsiniz. Hər ikinizin eyni məqsədə çatmağa çalışması vacib deyil, amma hər halda dadlı olmayacaq. Həm də bir-birinizdən öyrənmək şansınız var. Yaxın dostlarımdan biri ilə mütəmadi olaraq bir-birimizə zəng edirik və hədəflərimiz və prosesimizlə bağlı necə olduğumuzu yoxlayırıq. Söz yox ki, bu, bizə böyük motivasiya verir.
7.Başqalarına hədəflərinizdən bəhs edin
Əslində, bu, əvvəlki maddə ilə eyni məntiqlə işləyir, yalnız bir qədər böyük miqyasda. Bütün dostlarınıza, tanışlarınıza, ailənizə və iş yoldaşlarınıza nə etmək istədiyinizi söyləyin. İndi sizi hər dəfə görəndə səndən necə olduğunu və ya irəliləyişin olub olmadığını soruşacaqlar. Məsələn, mən həmişə öz bloqumdakı planlarımı Twitter və Facebook hesablarımda paylaşıram. Oxucularım da mənə davamlı olaraq planlarımla bağlı suallar verirlər. Düşünürəm ki, bu, özümə nə edəcəyimi xatırlatmaq üçün əla bir yoldur!
8.Hədəfinizə çatmış insanlar tapın
Nə etmək istəyirsən? Bəs bunu əvvəllər kimlər edib? Get onlarla görüşüb danış. Məqsədlərinizə artıq çatmış birini görmək, cəhd etsəniz, əldə edə bilməyəcəyiniz heç bir şey olmadığını özünüzə xatırlatmağın ən asan yoludur.
9.Hədəflərinizi nəzərdən keçirin
Əgər siz uzun müddətdir ki, etməli olduğunuz işi təxirə salırsınızsa, bəlkə də bu, həqiqətən etmək istədiyiniz şey deyil… Çox vaxt özümüzü tanıdıqca, əvvəllər qarşıya qoyduğumuz məqsədlərin artıq eyni olmadığını başa düşürük. biz, amma hər kəs öz məqsədlərini dəyişdirəcək qədər cəsarətli deyil. İşinizdən uzaqlaşın (qısa bir tətil və ya hətta həftə sonu qaçışı kifayət edəcək) və özünüzlə qalın. Həqiqətən nə etmək istəyirsən, oraya çatmaq üçün nə etməlisən, atılmalı olan addımlar nələrdir, indi gördüyün iş həqiqətən etmək istədiyin şeydirmi… Əgər yoxsa, bununla bağlı nə edə bilərsən?
10.Mürəkkəbləşdirməyi dayandırın
İşə getmək üçün ən yaxşı vaxtı gözləyirsiniz? İndi düzgün vaxt deyil, çünki x y və z yolunuzu kəsir? Bu fikri unudun: heç vaxt biznesə başlamaq üçün doğru vaxtı tapa bilməzsiniz. Gözləməyə davam etsəniz, çatmaq istədiyiniz hədəfə heç vaxt çata bilməyəcəksiniz. Mükəmməllik hər şeyi təxirə salmağımızın ən böyük səbəblərindən biridir.
11. Yerinizidən qalxın və işə başlayın
Günün sonunda, işə başlamasanız, bu məsləhətlərin hamısı mənasızdır. Strategiyanızı yarada bilərsiniz, planlaşdıra bilərsiniz, hipotezlər yarada bilərsiniz, amma işə başlamasanız, heç nə olmayacaq. Bəzi oxucularım və müştərilərim daim vəziyyətlərindən şikayət etsələr də, heç vaxt masa arxasında oturmurlar. Düzünü desək, mən şəxsən heç vaxt təxirə salmaqla uğur qazanmış adamla rastlaşmamışam. Düzünü desəm, yaxın vaxtlarda bir daha görüşəcəyimi düşünmürəm. Nəyi təxirə salırsansa bilin ki, bunu həyata keçirməyin yeganə yolu həmin masada oturmaqdır. Ona görə də düşünürəm ki, indi qalx və işə başla!
2 dəqiqə qaydası ilə gecikdirmə vərdişinizdən qurtulun
Mən də sizinlə bu 11 addımdan başqa, son zamanlarda həyatımda istifadə etdiyim yeni bir qayda haqqında danışmaq istərdim. Bu yaxınlarda süründürməçilik vərdişimdən qurtulmaq və faydalı vərdişlər yaratmaq üçün yeni üsul sınamağa başladım. Bu çox sadə üsul sizin həyatınızda da möcüzələr yarada bilər. Ən yaxşı tərəfi odur ki, həyatınızda istifadə etmək olduqca asandır! Rahatlığınız üçün 2 dəqiqə qaydası!
Mən bu strategiyanı iki dəqiqəlik qayda adlandırıram. Burada əsas fikir etməli olduğunuz işlərə üstünlük verərək həyatınızı asanlaşdırmaqdır! Çox tənbəllik etdiyiniz işlərin çoxu əslində o qədər də çətin deyil, lazımi bilik və bacarıqlara sahibsiniz. Kiçik səbəblərə görə tənbəl olduğunuz şeylərin çoxu əslində sizin üçün uşaq oyunudur.
İki dəqiqəlik qayda həyatınızı asanlaşdıraraq süründürməçilik və tənbəllik vərdişinizi məğlub etməyi hədəfləyir, buna görə də hərəkətə keçmək o qədər asandır ki, yox deyə bilməzsiniz. İki dəqiqəlik qayda iki hissədən ibarətdir:
1) Əgər 2 dəqiqədən az vaxtını alacaqsa indi et
Bu qayda David Allen-in çox satan kitabındandır. Biz iki dəqiqə və ya daha az vaxt aparacaq işləri o qədər gecikdiririk ki! Ən sadə misal, axşam yeməyindən sonra qablarınızı yumaq, çirkli olanları birbaşa maşına atmaq, zibilləri çıxarmaq, piştaxtanı təmizləmək, o poçtu göndərmək kimi gündəlik işlərdir.
Əgər bir şeyi etmək ən çoxu iki dəqiqə çəkirsə, o zaman qaydaya əməl edin və indi edin.
2) Yeni bir vərdiş formalaşdırırsınızsa, bu, iki dəqiqədən az çəkməlidir
Bütün məqsədlərinizə iki dəqiqədən az müddətdə çata bilərsinizmi? Əlbəttə yox. Amma hər qol üçün ilk addım 2 dəqiqə çəkə bilər. Qaydanın əsas ideyası buradan qaynaqlanır. Əgər bunun real görünmədiyini düşünürsənsə və bu cür böyük arzularınıza nail ola bilməyəcəksinizsə, məncə fikrinizi dəyişməyə hazır olmalısınız. Bu qaydanın istənilən hədəfə aid olmasının bir səbəbi var: Fizika.
İsaak Nyutonun bizə çoxdan öyrətdiyi kimi, hərəkətsiz bədənlər hərəkətsiz qalırlar. Bu almalarda olduğu kimi insanlar üçün də doğrudur.
2 dəqiqə qaydası həm böyük, həm də kiçik hədəflər üçün keçərli ola bilər, çünki dəyişməz bir həqiqət var, məqsəd böyük və ya kiçik olsun, ən çətin addım həmişə ilk addımdır. Bir şey etməyə başladıqdan sonra davam etmək daha asan olur. Buna görə də iki dəqiqəlik qaydanı sevirəm; sizə xatırladır ki, özünüzdə başlamaq üçün güc tapdığınız zaman sizinlə nəticələr arasında heç nə dayana bilməz.
Daha yaxşı yazıçı olmaq istəyirsiniz? Hər gün bir cümlə yazın (2 dəqiqə) və zaman keçdikcə görəcəksinizki özünüz bir saat yazı yaza bilirsiniz.
Sağlam qidalanmaq istəyirsiniz? Bir meyvə yeməklə başlayın (2 dəqiqə) və zamanla özünüzü sağlam salatlar üçün alış-verişdə tapacaqsınız.
Kitab oxumağı vərdiş etmək istəyirsiniz? Yeni kitabın ilk səhifəsini oxuyun (2 dəqiqə) və bir göz qırpımında, onlarla səhifəni oxuduğunuzu görəcəksiniz.
Həftədə üç dəfə qaçışa getmək istəyirsiniz? Hər bazar ertəsi, çərşənbə və cümə (2 dəqiqə) qaçış ayaqqabılarınızı geyinin və qapının önünə çıxın. Zaman keçdikcə artıq qaçışa necə həvəslə getdiyinizi görəcəksiniz.
Yeni bir vərdiş qazanmağın ən vacib məqamı başlamaqdır: təkcə ilk dəfə deyil, hər dəfə özünüzdə yenidən başlamaq üçün güc tapmaqdır. Söhbət performansla bağlı deyil, davamlılıqdan gedir. Bir çox cəhətdən başlanğıc uğur qazanmaqdan daha vacibdir. Performansa deyil, davamlılığa diqqət yetirmək daha ağıllı seçim olardı, xüsusən başlanğıcda inkişaf etmək üçün çox vaxtınız olacaq.
Zəhmət olmasa siz də cəhd edin. Alınacağına söz verə bilmərəm, amma cəhd etməsəniz alınmayacağına and içə bilərəm. Həyatımızı dəyişdirən bir çox qərarlar qəbul edirik, lakin problem onları qəbul etmək deyil, onları həyata keçirməkdir. Bu dəfə fərqli olsun, bu dəfə verdiyiniz qərarları həyata keçirin.İki dəqiqəlik işiniz var? İndi etin!
